روز لسان الغیب ، حافظ شیرازی بزرگ مرد غزل و شعر و شراب را تبریک عرض می نماییم

خاک ایران زمین از دیرباز تا به امروز، اندیشمندان، شاعران و علمای بسیاری را پرورانده و حتی پس از مرگ نیز آنها را در آغوش کشیده است. هر یک  از این بزرگان، آثاری بی مثال را از خود به جای گذاشته و آوازه شان حتی به فراتر از مرزها هم رسیده و شهرتی جهانی پیدا کرده اند. یکی از نام آشنا ترین این انسان های کم نظیر، حافظ است که شنیدن نامش برای همه ی ساکنان این سرزمین، یاد آور عشق و عرفان و فرهنگ و ادب است و حس غرور را به بند بند وجودمان منتقل می کند.

این شاعر پرآوازه، همان کسی است که در بسیاری از اوقات برای دانستن حال و احوالمان، کتاب دیوانش را می گشاییم و اوضاع روزگارمان را از او می خواهیم. شاید به نظر خودمان هیچ پاسخی از این اشعار دریافت نمی کنیم اما جلای روح و جانمان باعث می شود بارها و بارها این کار را تکرار نماییم و حتی در کهن ترین مراسم هایمان همچون شب یلدا و نوروز، اشعار این شاعر را جزیی جدایی نشدنی بپنداریم.

امروز، بیستم مهر ماه، روز بزرگداشت حافظ است؛ شاعری گرانقدر که هر چقدر غبار کهنه‌گی بر اشعارش بنشیند باز هم در قلب فرهنگ و ادبیات این سرزمین جایگاهی والا دارد و گذر سال ها نمی تواند ذره ای از ارزش آن کم کند. به بهانه ی این روز می خواهیم آشنایی کوتاهی با این مرد بزرگ داشته باشیم و از برنامه های بزرگداشت وی بیشتر بدانیم

بیستم مهر روزی که تا ابد جاودانه است...

این روز از سال ۱۳۷۶ عنوان " روز بزرگداشت حافظ" را به دوش می کشد و برنامه ها و اتفاقات بسیاری را به خود می بیند. هر کس به نحوی تلاش می کند تا یاد این شاعر را جاودانه نگاه دارد و توجه مردم را به این امر جلب کند. نباید یادمان برود که وجود چنین بزرگمردانی در تاریخ سرزمینمان، امری است که نمی توان به سادگی از آن گذشت و باید به درستی یاد و آثار آنها را حفظ نمود.

شاعری که می تواند توجه غیر فارسی زبانان را نیز به خود جلب کند و به بهانه ای برای آشنایی آنها با زبان پارسی تبدیل شود، باید جایگاهی ویژه در قلب و جانمان داشته باشد و به خوبی از زحماتش قدردانی گردد. شاید نامگذاری این روز برای همین باشد که نگاهی به تاریخ ادبیات خود داشته باشیم و بیشتر با مفاخر سرزمینمان آشنا گردیم.

چرا بیستم مهرماه؟

در سال ۱۳۷۵ بود که اختصاص روزی از سال به حافظ و سعدی توسط کوروش کمالی سروستانی، پژوهشگر، زبان‌شناس و نویسنده آثار ادبی، مطرح گردید. وی در آن زمان، ریاست بنیاد فارس شناسی را بر عهده داشت و برنامه هایی برای توسعه فرهنگی استان در نظر گرفته بود. پس از در میان گذاشتن این ایده با جمعی از ادیبان آن زمان، در نهایت در سال ۱۳۷۶، روز اول اردیبهشت ماه به سعدی و بیستم مهرماه به حافظ اختصاص یافت. این در حالی بود که پیش از این تصمیم، هیچ روزی در ایران به عنوان یک روز فرهنگی و به نام شاعر یا نویسنده ای خاص نامگذاری نشده بود.

در مورد روز سعدی که دلیل مشخص بود چرا که این شاعر بزرگ، گلستان و بوستان را در اردیبهشت ماه سروده و در ابتدای گلستان نیز از اردیبهشت یاد کرده است؛ اما در مورد اختصاص بیستم مهر ماه به روز حافظ دلایل خاصی وجود داشت؛ نخست آنکه امکان این نبود که هر دو روز حافظ و سعدی در فصل بهار باشد و آب و هوای نه چندان مناسب شیراز در دو فصل تابستان و زمستان هم این دو فصل را از گزینه ها حذف می کرد. به همین دلیل پاییز انتخاب شده چرا که آب و هوای شیراز در این فصل و به وی‍ژه مهر ماه شکلی بهاری به خود می گیرد.

تکرار زیاد کلمه مهر در اشعار حافظ نیز دلیل دیگری برای این انتخاب بود چرا که در دیوان این شاعر  فقط خود کلمه مهر و بدون مشتقاتش حدود  ۷۰ بار به کار رفته است. این کلمه به معانی مختلف از جمله محبت، خورشید و اشاره به جشن مهرگان نیز در این دیوان به چشم می خورد.

برای انتخاب روز، ۲۰  بهترین عدد بود چرا که به خوبی در یاد می ماند و می تواند یک ارزش گذاری برای شعر حافظ هم تلقی گردد. از سوی دیگر  در بیستم مهر ماه، مدت زمان قابل توجهی از آغاز به کار مدارس و دانشگاه ها گذشته و اذهان مردم مشغول اتفاقات شروع سال تحصیلی نمی باشد.